Họ dâu tằm là loại cây vô cùng quen thuộc ở Việt Nam, lá của chúng được dùng để cho tằm ăn, còn quả thì thường dùng để ngâm rượu, ngâm siro uống rất ngon. Lá dâu tằm còn được xem là vị thuốc Đông y rất phổ biến phòng trị bệnh.
Lá dâu hay còn gọi với cái tên tang diệp, tên khoa học: Folium Mori albae, là lá cây Dâu tằm (Morus alba L.), thuộc họ Dâu tằm (Moraceae). Trong thành phần lá dâu có chứa các hợp chất gelatin, carotene, tannin, sinh tố C, B1, B2, cholin, adenin, trigonellin; các loại đường fructose, saccharose, glucose; acid folic, purine glutamic, glutathione; các nguyên tố: Cu, Zn, B.
Theo Đông y, lá dâu có vị đắng ngọt, có tính hàn; vào phế và can. Bên cạnh đó nó còn có tác dụng phát tán phong nhiệt, thanh phế chỉ khái, thanh can minh mục. Điều trị cảm mạo phong nhiệt, tình trạng đau đầu, hay đau mắt đỏ, viêm phế quản, ho khan ít đờm, khát nước khô miệng. Liều dùng và cách dùng: 6-15g; có thể nấu, hãm, sắc…
Bài thuốc có tang diệp
Tán nhiệt, giải biểu: Trị cảm mạo phong nhiệt mới phát, miệng khát, rêu lưỡi hơi vàng hoặc ho do phong ôn. Dùng bài: tang diệp 12g, cúc hoa 12g, liên kiều 12g, bạc hà 4g, cam thảo 4g, hạnh nhân 12g, cát cánh 8g, lô căn 20g. Sắc uống.
Mát gan, sáng mắt
Trị chứng phong nhiệt ở kinh can, mắt đỏ sưng đau.
Bài 1: tang diệp 63g, mang tiêu 12g. Sắc lá dâu trước lấy 500ml nước, bỏ bã, hòa tan mang tiêu, rửa mắt khi còn ấm. Trị đau mắt hột, đau mắt, ngứa mắt.
Bài 2: tang diệp 12g, cúc hoa 12g, thảo quyết minh 8g. Sắc uống. Trị viêm màng tiếp hợp, mắt đỏ sưng đau.
Mát phổi, dịu ho
Trị ho do phong nhiệt, biểu hiện đờm vàng đặc hoặc ho khan không đờm.
Bài 1 – Thang tang hạnh: tang diệp 8g, hạnh nhân 12g, bối mẫu 8g, đậu xị 4g, chi tử bì 8g, lê bì 8g, sa sâm 8g. Sắc uống. Trị ho khan không đờm do khí hanh mùa thu, đau đầu, phát sốt, lưỡi đỏ.
Bài 2: tang diệp 12g, cúc hoa 12g, liên kiều 12g, bạc hà 4g, cam thảo 4g, hạnh nhân 12g, cát cánh 8g, lô căn 20g. Sắc uống.
Hạ huyết áp: tang diệp 20g, tang chi 20g, sung úy tử 20g. Các vị cho vào nồi, đổ 1.000ml nước, sắc lấy 600ml; ngâm rửa chân 30-40 phút trước khi đi ngủ.
Món ăn thuốc có tang diệp
Tang cúc đạm trúc ẩm: tang diệp 6g, cúc hoa 6g, đạm trúc diệp 30g, bạch mao căn 30g, bạc hà 4g. Tất cả hãm với nước sôi, thêm chút đường uống thay trà. Món ăn này được dùng có tác dụng rất tốt cho người bị sốt, ho khan ít đờm, thường xuyên gặp tình trạng vã mồ hôi do cảm mạo phong nhiệt, viêm kết mạc mắt cấp tính.
Trà tang diệp cúc hoa kỷ tử quyết minh tử: tang diệp 9g, cúc hoa 9g, kỷ tử 9g, quyết minh tử 6g. Tất cả pha nước sôi uống thay trà hàng ngày. Dùng tốt cho người bị đau đầu hoa mắt chóng mặt.
Trà tang diệp cúc hoa bạc hà cam thảo: tang diệp 10g, cúc hoa 10g, bạc hà 10g, cam thảo 10g. Tất cả cho vào ấm, đổ nước sôi pha hãm uống thay nước trà. Trị cảm mạo phong nhiệt.
Tìm hiểu nhiều thông tin thú vị từ Thông Tin Dinh Dưỡng nhé!
Trích nguồn từ suckhoedoisong
Phạm Hằng